1. Giới thiệu

Khi bạn sinh con ở Nhật, sẽ có nhiều thủ tục phải làm, nhất là khi bạn lại là người nước ngoài.

Đối với những người vừa đi làm vừa chăm con sẽ khó có nhiều thời gian để sắp xếp làm các thủ tục đó.

Vì vậy, bài này mình xin trình bày và liệt kê các giấy tờ cần thiết cần làm khi sinh con tại Nhật.

Lúc nhập viện sinh con, bạn phải yêu cầu bệnh viện cấp cho mình 2 tờ giấy chứng sinh gốc, một để nộp cho đại sứ quán, một để nộp lên shi. Nếu bạn không nói gì, bệnh viện mặc định chỉ cho bạn 1 tờ.

Thường các cơ sở ý tế sẽ cho mình 2 tờ nếu mình yêu cầu, vợ mình sinh tại bệnh viện 越谷市立病院 và bệnh viện cho 2 tờ.

Các thủ tục sẽ có các giấy tờ tương ứng, bạn nên chép nó lại qua điện thoại và check vào những thứ mình đã chuẩn bị rồi để cho tiện về sau. Ví dụ như mình:

 

Bạn nên làm theo đúng thứ tự mình trình bày như dưới đây để tiết kiệm thời gian và công sức nhiều nhất có thể. Bạn không cần thiết phải nộp cho đại sứ quán trước như một số trang trình bày nếu thực hiện lưu ý dưới đây:

 

2. Trước khi thực hiện

Trước khi làm các thủ tục mình trình bày phía dưới, bạn phải chuẩn bị trước những thứ sau:

• 2 tờ giấy chứng sinh gốc (đã nêu ở phần mở đầu).
• 1 bản jyuminhyo (住民票) gia đình (lúc chưa có tên con) để nộp cho đại sứ quán.
• 1 bản giấy chứng nhận làm việc tại công ty (nên xin sớm lúc sắp sinh).

 

Thứ tự làm các thủ tục như sau:

3. Đăng ký bảo hiểm cho bé.

Nếu bạn là nhân viên chính thức và tham gia bảo hiểm công ty thì bạn liên hệ với phòng nhân sự công ty để được hướng dẫn.

Trong lúc chờ có bảo hiểm của bé, bạn vẫn có thể làm các thủ tục khác.

 

4. Gửi phiếu liên lạc sinh con

Khi bạn nhận sổ mẹ và bé, sẽ có một tờ phiếu liên lạc sinh con kèm trong đó. Lúc bạn sinh con và xuất viện rồi thì điền vào và gửi tờ này vào hòm thư.

Hoken sau khi nhận phiếu đó sẽ gọi cho bạn hẹn lịch đến thăm nhà sau sinh 1 tháng để kiểm tra tình trạng của bé.

 

5. Các thủ tục cần đăng ký tại shi

Có một số thủ tục bạn có thể làm một lúc luôn khỏi mất công đi nhiều lần nên mình sẽ gộp các thủ tục có thể làm tại shi (市役所) ở mục này.

5.1. Đăng ký khai sinh tại shi

Lưu ý: Trước khi làm thủ tục này, bạn phải xin 1 bản jyuminhyo (住民票) gia đình lúc chưa có tên con để nộp cho đại sứ quán.

Các giấy tờ cần có:

• Giấy chứng sinh gốc (xin tại bệnh viện).
• Sổ tay mẹ bé mang theo để họ đối chiếu.
• Con dấu nếu có (có thể dùng chữ ký).

Lúc bạn ghi tên con vào trong giấy chứng sinh theo chỉ dẫn của người ở shi, có thể họ sẽ nói tên đệm của con ghi sau cùng theo thứ tự họ + tên + tên đệm, nhưng bạn phải ghi tên đệm của con ở giữa như bình thường để tránh rắc rối về sau.

Sau khi làm thủ tục, bạn có thể đợi vài tiếng hoặc có thể để đến ngày mai để có thể xin các giấy tờ sau để làm các thủ tục tiếp theo:

• 1 bản giấy thụ lý khai sinh.
• 1 bản jyuminhyo gia đình (có cả tên con trong đó).
• 1 bản 課税証明書.
• 1 bản 納税証明書.

5.2. Đăng ký nhận trợ cấp cho bé (児童手当)

Đây là tiền nhà nước hỗ trợ nuôi con từ lúc con mới sinh cho đến hết trung học cơ sở (tròn 15 tuổi)
- Trẻ từ 0~3 tuổi: 15,000 yên/tháng
- Trẻ từ 3 tuổi ~ hết tiểu học: 10,000 yên/tháng hoặc 15,000 yên/tháng nếu là con thứ 3 trở đi
- Trẻ từ tiểu học đến hết trung học cơ sở: 10,000 yên/tháng
- Với gia đình có thu nhập cao thì tiền trợ cấp là 5,000 yên/tháng

Các giấy tờ cần có:

• Thẻ bảo hiểm của bố hoặc mẹ.
• Thẻ ngân hàng cashback của bố hoặc mẹ (để họ gửi tiền vào).
• Con dấu nếu có (có thể dùng chữ ký).

5.3. Đăng ký hỗ trợ chi phí y tế cho bé (こども医療費受給制度)

Lúc bạn đăng ký 児童手当 thì nhân viên sẽ tự động đăng ký cho bạn cái này luôn, nên bạn có thể ngầm hiểu mục này và mục trên là một cũng được.

Các giấy tờ cần thiết:

• Thẻ bảo hiểm của bé (có thể nộp sau).
• Thẻ cư trú của bố hoặc mẹ.
• Con dấu nếu có (có thể dùng chữ ký).

Thẻ bảo hiểm của bé thường mất thời gian để làm, nên shi sẽ yêu cầu bạn gửi bản copy của thẻ bảo hiểm sau.

Sau khi bạn nộp thẻ bảo hiểm của bé xong thì họ sẽ cấp cho bạn một tờ phiếu chứng nhận hỗ trợ chi phí cho bé こども医療費受給者証.

Tại Nhật, trẻ em khi khám chữa bệnh được hỗ trợ về mặt y tế. Tùy từng thành phố mà chế độ hỗ trợ có khác nhau một chút nhưng đa số trẻ được hỗ trợ toàn bộ chi phí y tế cho tới khi đến 6 tuổi. Và chỉ trả một phần chi phí cho tới khi hết trung học cơ sở. 
Khi đưa bé đi khám bệnh, luôn mang theo thẻ này cùng với thẻ bảo hiểm để được hưởng chế độ.

 

6. Đăng ký trợ cấp chữa trị lúc sinh nở (養育医療給付制度)

Không phải ai cũng cần làm thủ tục này.

Lúc sinh mà bệnh viện có yêu cầu cho bé nhập viện vì vấn đề gì đó (ví dụ như bé nhà mình có chỉ số vàng da cao nên họ yêu cầu nhập viện để điều trị), thì số tiền điều trị này sẽ được trợ cấp nhờ chế độ này.

Lúc xuất viện, bệnh viện sẽ đưa cho bạn một phong bì và yêu cầu bạn nộp cho trung tâm bảo hiểm ở nơi bạn sống (hoken - 保険). Bạn nộp phong bì này cho hoken, lúc đó hoken sẽ đưa bạn một số giấy tờ để bạn điền.

Các giấy tờ cần thiết:

• Thẻ bảo hiểm của bé.
• phiếu chứng nhận hỗ trợ chi phí cho bé こども医療費受給者証.

Nếu bạn chưa có thẻ bảo hiểm của bé và こども医療費受給者証 phía trên, họ sẽ nói bạn gửi sau.

Nhờ có chế độ này mà bé nhà mình điều trị vàng da mất 43man nhưng chỉ phải trả có 3 man (chủ yếu là tiền bỉm sữa).

Vợ mình sinh + điều trị vàng da cho bé mất tổng cộng 95man nhưng sau khi được trừ trợ cấp chính phủ 42man và sử dụng chế độ này thì mình chỉ phải chi trả 12man (trong đó có 5man tiền đăng ký ở phòng riêng).

 

7. Đăng ký tư cách lưu trú cho bé

Các giấy tờ cần thiết:

• Tờ khai đăng ký lưu trú.
• Giấy thụ lý khai sinh (đã xin ở phía trên).
• Jyuminhyo gia đình (có cả tên con trong đó - đã xin ở phía trên).
• Hộ chiếu con nếu có (không cần nếu chưa làm).
• Copy hộ chiếu bố hoặc mẹ (theo người có thời hạn visa lâu hơn).
• Copy thẻ cư trú bố hoặc mẹ (theo người có thời hạn visa lâu hơn).
• Giấy chứng nhận bảo lãnh.
• Giấy chứng nhận làm việc tại công ty (đã xin ở phía trên).
• Sổ tay mẹ bé mang theo bản gốc phòng khi cần thiết họ kiểm tra.
• Kazeisyomeisho 課税証明書 (đã xin ở phía trên)
• Nozeisyomeisho 納税証明書 (đã xin ở phía trên)
• Phiếu câu hỏi tải tại đây.

Bạn nên đi sớm để có thể đăng ký cái này xong sớm và đến đại sứ quán đăng ký giấy khai sinh luôn trong ngày cho tiện.

 

8. Đăng ký khai sinh và hộ chiếu tại đại sứ quán

Xem chi tiết tại trang chủ đại sứ quán ở https://vnembassy-jp.org/vi/th%E1%BB%A7-t%E1%BB%A5c-c%E1%BA%A5p-gi%E1%BA%A5y-khai-sinh.

 

Các giấy tờ cần có:

• Phiếu đề nghị (tải ở trang chủ của đại sứ quán).
• Tờ khai đăng ký khai sinh và bản sao khai sinh (tải ở trang chủ của đại sứ quán).
• Tờ khai xin cấp hộ chiều (tải ở trang chủ của đại sứ quán).
• 2 ảnh màu, nền trắng, kích thước 3,5 x 4,5 của con.
• Giấy chứng sinh gốc xin tại bệnh viện.
• Copy giấy chứng nhận kết hôn.
• Jyuminhyou (住民票) của gia đình: chú ý là bạn phải xin jyuminhyo trước khi đăng ký tại shi để không có tên con trong đó. (đã xin ở phía trên)
• Copy thẻ cư trú của bố (là bạn).
• Copy thẻ cư trú của mẹ (là vợ bạn).
• Copy hộ chiếu của bố.
• Copy hộ chiếu của mẹ.

Nếu bạn nộp trực tiếp thì mang các giấy tờ trên lên đại sứ quán để làm. Phí để làm nhanh 1 giấy khai sinh bản gốc + 1 giấy khai sinh bản sao + 1 hộ chiếu là 21000 yên (giá vào năm 2021).

Mình đi nộp vào buổi sáng thì họ hẹn đến chiều mới lấy được nên bạn xác định là mất cả ngày nhé.

 

Nếu bạn muốn nộp qua bưu điện thì cần chuẩn bị thêm những thứ sau:

• 1 yupack loại chakubarai xin ở lawson (lawson là combini của bưu điện nên chỉ xin được ở đây, ở SevenEleven và FamilyMart không có). Bạn điền thông tin địa chỉ nhà mình và số điện thoại vào yupack. Chụp lại ảnh để lấy số tracking number có trên yupack. Đại sứ quán sẽ gửi trả kết quả vào phong bì này.
• 1 phong bì hồ sơ cỡ A4 dán sẵn yupack phía trên.
• 1 phong bì tiền để vào 21000 yên (giá vào năm 2021).
• 1 phong bì hồ sơ cỡ A4 khác để tất cả những giấy tờ trên vào.

Bạn mang phong bì ra bưu điện và nói là muốn gửi Genkin kakitome (現金書留). Bưu điện sẽ nói bạn ghi địa chỉ của nơi nhận và nơi gửi ở 2 mặt của phong bì (nhớ đừng ghi ngược nhé). Địa chỉ gửi tới đại sứ quán như dưới đây:

  Địa chỉ gửi hồ sơ qua bưu điện

₸ 151-0062 東京都渋谷区元代々木町50-11 ベトナム大使館様 (Hồ sơ khai sinh, hộ chiếu)

151-0062 Tokyo-to, Shibuya-ku, Motoyoyogi-cho, 50-11 Embassy of Viet Nam (Hồ sơ khai sinh, hộ chiếu)

 

Link tham khảo:

https://vnembassy-jp.org/vi/th%E1%BB%A7-t%E1%BB%A5c-c%E1%BA%A5p-gi%E1%BA%A5y-khai-sinh

https://momiji-family.com/thu-tuc-can-lam-sau-khi-sinh-con-tai-nhat-ban/#8_xin_tu_cach_luu_tru_cho_em_be